Olympic Bar
Olympische Halterstang
Een halterstang, ofwel barbell, is het belangrijkste stuk trainingsmateriaal bij krachttraining. Bij het inrichten van een homegym of sportschool is het daarom erg belangrijk om te kiezen voor een kwalitatief goede halterstang.
Er zijn twee typen halterstangen die vaak voorkomen; halterstangen met een 30 mm schijfopname, en met een 50 mm schijfopname. De 50mm stangen heten ookwel Olympische halterstangen. Deze stangen maken gebruik van een schijfopname die afzonderlijk van de rest van de halter kunnen draaien. Hiermee voorkom je blessures.
Doe je aan serieuze krachttraining, dan is een 50 mm halterstang daarom de enige keuze.
Welke kiezen?
Welke halterstang het beste is, hangt af van het soort gebruik. Zoals powerlifting, weightlifting (Olympisch gewichtheffen), en Crossfit/allround.
Onderdelen van een halterstang
Eerst een kort overzicht van de onderdelen waaruit een olympische halterstang met een 50mm schijfopname uit bestaat:
halterstang onderdelen
Stang. De stang zelf is het gedeelte dat je vastpakt bij het doen van oefeningen.
Sleeves ofwel de schijfopname, met een diameter van 50mm. Op de sleeves zet je de halterschijven vast. Deze sleeves zitten over de stang heen, en kunnen ten opzichte van de stang draaien.
Knurling, ofwel karteling, is een in de stang geslepen patroon dat zorgt voor een betere grip op de stang.
Markeringen zijn onderbrekingen in de knurling. Je kunt aan deze markeringen je greepwijdte op de stang afmeten.
Al deze onderdelen hebben eigenschappen die bepalen hoe goed de halterstang is, en voor welk gebruik.
Waar moet je op letten?
Afmetingen en gewicht
Barbells met een schijfopname van 50mm zijn beschikbaar in verschillende afmetingen.
De meeste goede olympische halterstangen zijn gemaakt naar specifieke afmetingen. Deze afmetingen komen voort wedstrijdsporten waarbij halterstangen worden gebruikt; powerlifting en Olympisch gewichtheffen. De afmetingen liggen vast in het technische reglement van deze sporten.
Gewichtheffen
Bij het gewichtheffen zijn er twee verschillende typen barbells, die andere afmeting hebben:
Mannen halterstang: weegt 20 kg, heeft een diameter van 28 mm, en een lengte van 220 cm
Vrouwen halterstang: weegt 15 kg, heeft een diameter van 25 mm, en een lengte van 201 cm.
De afmeting van de stang tussen de twee sleeves is bij beide 131 centimeter. De vrouwenstang maakt dus gebruik van kortere sleeves. De halterstang voor mannen heeft in het midden nog een stuk knurling, die voor vrouwen niet. Voor een volledig overzicht van de afmetingen, zie de pagina van het technisch reglement van het IWF.
Powerlifting
Bij Powerlifting zijn alle halterstangen 20kg, met een lengte van 220 cm. De diameter mag tussen de 28 en 29 mm zitten. De afstand tussen de twee sleeves is 131 cm. Bij wedstrijden gebruiken zowel mannen als vrouwen een stang met deze afmetingen. Voor alle afmetingen, zie de pagina van het technisch reglement van de IPF.
Thuis trainen
Bij thuisgebruik kunnen er voor de lengte andere overwegingen zijn, zoals ruimtegebrek. Daarom worden er ook kortere halterstangen verkocht. Een veelgebruikte lengte bij kortere halterstangen is 180cm. Een nadeel van deze stangen is dat ze vaak niet precies 15 of 20kg wegen, maar iets daartussen in.
Verdere begrippen zijn:
De diameter van de barbell bepaalt voornamelijk hoeveel ‘whip’ deze heeft; hoe ver de bar door veert bij gebruik.
Belastbaarheid van de stang
Wat betreft belastbaarheid van de halterstang, zijn er drie waarden waar je op kunt letten:
- Tensile strength (treksterkte)
- Yield strength (vloeigrens)
- Teststerkte/belastbaar in hoeveelheid kg aan de stang
Sleeves en lagers
De sleeves van een Olympische halterstang zijn de uiteinden waar je de halterschijven op plaatst. Deze hebben een diameter van 50mm, en kunnen ten opzichte van de stang draaien. Om te kunnen draaien, worden er bij halterstangen verschillende soorten lagers die worden gebruikt tussen de sleeves en de stang.
De meest voorkomende soorten lagers zijn bushings (messingbussen), ball bearings (kogellagers), en needle bearings (naaldlagers).
Sleeve end caps
End caps snap ring. De uiteinden van de sleeves worden vaak afgesloten met een zogenaamde ‘end cap’, om de binnenkant van de sleeve stofvrij te houden. Tegenwoordig worden bij de meeste barbells de end caps op hun plaats gehouden met een zogenaamde ‘snap ring’, ofwel een borgveer.
Verwijder je de end cap, dan vind je nog een borgveer, die er werkelijk voor zorgt dat de sleeve op de stang blijft zitten. Dit type is het makkelijkste in het onderhoud. Demonstratie van het verwijderen van dit type end caps, en de hele sleeve, zie deze video.
Knurling / center knurl
De knurling, ofwel karteling van een halterstang is een geslepen patroon dat voor meer grip zorgt. Hoe dieper en scherper deze knurling, hoe beter je grip op de stang. Een nadeel van (scherpe) knurling is dat je je huid hieraan kunt openhalen bij gebruik. Op het gedeelte van de stang dat je bij veel oefeningen langs de benen trekt, is daarom glad.
Afwerking/coating
Een halterstang kan uit verschillende typen staal bestaan, of met een speciale coating worden afgewerkt. De hoofdzakelijke functie van deze coating is om roestvorming tegen te gaan, waardoor je niet steeds de halterstang roestvrij hoeft te maken. Ook zorgen verschillende soorten coating voor een verschillend uiterlijk.